Lentekriebels bij katten, hoe zit dat eigenlijk?

De lente is officieel begonnen, dus de zogenaamde lentekriebels zijn in aantocht! Maar hoe is het seksueel gedrag bij katten en het traject van voortplanting? Hiervoor kun je in feite 2 groepen maken. De katten die ‘uitgehuwelijkt’ worden. (Waarvoor de eigenaar een geschikte ‘papa of mama’ zoekt.) En de andere groep;  de katten die vrij rond mogen lopen en dus zelf een geschikte partner zoeken om kittens te krijgen. Wij gaan verder in op de laatste groep.

‘Lentekriebels’ bij katten. 

Wanneer komt een kitten in de puberteit?

Dit ligt gemiddeld tussen de 4-14 maanden. Dit ligt aan het ras, jaargetijde, omstandigheden qua wonen en leven. Mannetjes (de katers) worden vaak volwassen tussen de 7-12 maanden. De vrouwtjes (poezen) tussen de 5-9 maanden. Dit is dus de leeftijd waarop ze voor het eerst seksueel actief kunnen worden.

Wat betekent het als een kat ‘Krols’ genoemd wordt?

Vrouwelijke katten (poezen) kunnen krols worden, oftewel ze zijn eraan toe om zichzelf voort te planten. Krolsheid bij poezen zijn hormonale veranderingen, die ervoor zorgen dat de poes zwanger kan raken. Een kat heeft geen vaste cyclus, zoals wij mensen bijvoorbeeld hebben. Katten zijn met hun cyclus vaak seizoensgebonden en daarnaast poly-oestrisch. Poly-oestrisch betekent dat katten meerdere keren per jaar een cyclus doormaken, maar dit geen vast patroon is. De meeste katten krijgen in de lente een nestje en in de zomer/begin herfst. In de wintermaanden zal een kat geen nestje krijgen volgens natuurlijke cyclus. Dit is seizoensgebonden. Daarnaast speelt ook mee dat de dagen langer worden en er na een strenge winter, weer volop voedsel verkrijgbaar is. Ook natuurlijk instinct is belangrijk bij krolsheid en voortplanting.

Hoe weet ik of mijn kat krols is?

Poezen die krols zijn, willen maar 1 ding en dat is paren en uiteindelijk voortplanten. Krolsheid gaat samen met typerende kenmerken. Onder andere;

  • Aanhankelijker en zal de eigenaar meer gaan volgen en meer kopjes geven aan allerlei spullen.  
  • Minder eten en slapen, weinig interesse om te spelen.
  • Rollen over de grond en gaat zich meer wassen.
  • Miauwen wordt anders, er zal meer ‘pur prrr’ gehoord worden.
  • Bij het aaien van de poes, zakt deze door de voorpoten. Kont omhoog en lichtjes trappelen met achterpoten. (staart soms zelfs opzij)

Hoe verloopt de dekking ?

Als de poes krols genoeg is, gaat zij op zoek naar geschikte katers. Door haar kenmerkende geluid van miauwen, lokt ze potentiële kandidaat-katers. De periode van krolsheid duurt ongeveer 8 dagen. Gedurende deze tijd laat zij zich meerdere malen dekken.

Katten hebben in tegenstelling tot honden of mensen, een geïnduceerde ovulatieDat betekent dat er pas ná de dekking, een eisprong plaats vindt. Mocht er gedurende de krols-periode geen dekking én dus een eisprong komen, dan zal de kat binnen 2 weken opnieuw krols worden.

De eisprong vindt plaats ná de dekking door de kater. Dat komt doordat een kater soort van weerhaakjes aan de penis heeft. Je kan dit vergelijken met een plug. Zodra de kater ejaculeert (zaadlozing heeft), trekt deze zijn penis terug. De weerhaakjes geven een pijnprikkel bij de poes. Daarom valt een poes vaak ook uit naar de kater, zodra deze ‘klaar’ is. Deze specifieke pijnprikkel, wekt de ovulatie op.

Bij elke dekking, komt er een nieuw eitje vrij. Zodoende kan een nestje van 5 kittens, ook makkelijk meerdere vaders hebben. Je ziet dit vaak op het platteland. Diversiteit aan kleuren in hetzelfde nestje.

Naast katten, hebben ook konijnen een geïnduceerde ovulatie.

De zwangerschap van de poes.

Deze periode duurt gemiddeld 64 dagen. Vaak tussen de 60-66 dagen zal een poes bevallen van één of meerdere kittens, indien de dekking succesvol is geweest uiteraard. Naarmate de zwangerschap duurt, neemt de buikomvang van de poes toe en zullen de tepels groter worden. De poes zal vooraf al een rustige en veilige plek op gaan zoeken in huis of buitenshuis om zich voor te bereiden op de bevalling. Ook dit gedrag is instinctief bepaald. De poes wil haar plek het liefst zelf uitzoeken en afstemmen.

Wij kunnen als eigenaar haar helpen door een rustige plek heel aangenaam en aantrekkelijk te maken. Denk hierbij aan rust, door bijvoorbeeld een kamer beschikbaar te maken met de gordijnen, rolluiken dicht. Zorg daarnaast voor een lekkere slaapplek, met zacht deken. Verstop-mogelijkheden door middel van (kartonnen) dozen bijvoorbeeld. Belangrijk hierbij is dat deze ruimte alléén voor de drachtige poes toegankelijk is en het liefst niet voor andere huisdieren of kinderen. Als de ruimte niet naar haar zin is, gaat ze zelf op zoek naar een alternatief. Dus het beste is om dit direct goed uit te voeren. Dan heb je in ieder geval enige invloed op de plaats van bevalling.  😉

Geboorte van de kittens.

Zodra de moederpoes er klaar voor is, zal zij gaan persen. Over het algemeen komt er redelijk snel een kitten, als actief persen is begonnen. Bij twijfel, raadpleeg altijd je dierenarts! Veel dierenartsen geven als advies, dat als er binnen een half uur niets gebeurt, je moet bellen. Na de bevalling likt de moederpoes het kitten schoon en eet vaak de eigen placenta op. Dat mag, is natuurlijk gedrag en kan absoluut geen kwaad.

Een kitten wordt geboren met de oogjes dicht. De ogen zullen zich openen rond 8-10 dagen leeftijd. Echt goed zicht hebben ze dan nog niet. Dat komt later vanzelf.

Het kitten moet goed drinken bij de moeder. Om te controleren of dat het geval is, is het verstandig om het kitten 2-3 x per dag te wegen. Gebruik altijd hetzelfde tijdstip, bijvoorbeeld om 08.00 – 13.00 – 20.00 uur. Schrijf het gewicht op en houdt een soort van dagboek bij. Dan kun je zelf altijd zien of er de juiste vorderingen zijn en wat voor bijzonderheden er mogelijk optreden. Per 24 uur moet een kitten ongeveer 10% van zijn eigen lichaamsgewicht aankomen. Voorbeeld: Weegt een kitten 300 gram ’s morgens om 08.00 uur, dan zal datzelfde kitten de ochtend daarna minimaal 330 gram moeten wegen.

Vanaf 3-4 weken leeftijd, mag het kitten bijgevoerd worden met vast voedsel. Kittenbrokjes kunnen geweekt worden in lauw-warm water of je geeft ze een beetje blikvoer bij.

Kittens dienen ook tijdig ontwormd en ingeënt te worden. Vraag hiervoor advies bij je dierenarts.

Leuk weetje en makkelijk te onthouden ezelsbruggetje over katten;
*** 9 dagen jagen, 9 weken dragen en 9 dagen nadien… dan kunnen de poesjes zien! ***

Een kat is ongeveer 8 dagen krols en gaat op ‘jacht’  naar de juiste partner.

Een kat draagt ongeveer 64 dagen en 9 dagen na de geboorte gaan de oogjes voor het eerst open.

Professionele hulp nodig vooraf? 

Kun je wel wat hulp gebruiken om goed inzicht te krijgen of jouw situatie ideaal is om een nestje kittens te verwelkomen? Of ben je van plan om een kitten aan te schaffen?

Dan mag je altijd vrijblijvend contact opnemen met Anneke. Kijk bij ‘contact’ voor de mogelijkheden.

Meer lezen?